theatermag|.gr| Μαρία Μαυροματάκη

 

 

Η ηθοποιός Μαρία Μαυροματάκη στην παράσταση του έργου «Τρομεροί Γονείς» του Ζαν Κοκτώ. (Φωτογραφίες: Χάρης Γερμανίδης).

Συνέντευξη: Μαριλένα Θεοδωράκου

Οι οικογενειακές σχέσεις, η δύναμη του έρωτα και η ατομική ελευθερία είναι μερικά από τα θέματα που θίγονται στην παράσταση «Τρομεροί Γονείς» που παρουσιάζεται στο θέατρο Radar. Η ηθοποιός Μαρία Μαυροματάκη μας μιλάει για το έργο του Ζαν Κοκτώ, το ρόλο της ως θεία Ελένη και τη συνεργασία της με την Αναστασία Παπαστάθη η οποία υπογράφει τη μετάφραση και τη δραματουργική επεξεργασία του έργου και τη σκηνοθεσία της παράστασης.

Τι ήταν αυτό που σας κέντρισε το ενδιαφέρον σε αυτό το έργο του Ζαν Κοκτώ;

Ο Ζαν Κοκτώ, μία πολύπλευρη προσωπικότητα (θεατρικός συγγραφέας, ποιητής, μυθιστοριογράφος, σκηνοθέτης του κινηματογράφου, μουσικός, ζωγράφος), έγραψε τους Τρομερούς γονείς το 1938, επηρεασμένος και από τα προσωπικά του βιώματα. Ικανότατος στο να υποστηρίζει μια ιδέα και αμέσως μετά, με το ίδιο σθένος, να την αναιρεί, δοκίμασε να γράψει, όπως ο ίδιος έλεγε, «ένα δράμα που να είναι κωμωδία, με πλοκή που να προσεγγίζει το βοντβίλ».
Αυτό ακριβώς το στοιχείο είναι που με γοήτευσε στους Τρομερούς γονείς: οι συνεχείς αντιθέσεις στους χαρακτήρες και οι καταιγιστικές ανατροπές στην πλοκή. Ένα έργο με ασταμάτητη δράση, τραγικό και την ίδια στιγμή κωμικό, σε μερικά σημεία ελαφρύ και αλλού μελοδραματικό. Πέρα από τη μορφή του, ιδιαίτερου ενδιαφέροντος είναι βέβαια και το θέμα του. Οι οικογενειακές σχέσεις, με πρώτη και καλύτερη τη σχέση μάνας – γιου, αντιμετωπίζονται εδώ με μεγάλη οξυδέρκεια. Ο Κοκτώ διεισδύει σε βάθος, μπήγοντας το μαχαίρι στο κόκκαλο και αναδεικνύοντας όλες τις παθογένειες που μπορεί να κρύβονται πίσω από τη βιτρίνα της μεσοαστικής οικογένειας.

Τι σημαίνει ο τίτλος της παράστασης, γιατί αυτοί οι γονείς είναι τόσο «τρομεροί»;

Οι γονείς στο έργο του Κοκτώ είναι τρομεροί με τον ίδιο ακριβώς τρόπο που μπορούν να γίνουν τρομεροί όλοι οι γονείς του κόσμου. Η γονεϊκή αγάπη, που θεωρητικά αποτελεί τη βαθύτερη, την ειλικρινέστερη και την πιο άδολη μορφή αγάπης, χρειάζεται μεγάλη ωριμότητα και ανοιχτωσιά για να μην περάσει στο άλλο άκρο και αποβεί εγωιστική και καταπιεστική. Αυτό ακριβώς συμβαίνει στο έργο του Κοκτώ: οι γονείς, αν και πραγματικά αγαπούν το παιδί τους, βάζουν πάνω από αυτό το εγώ τους και τις επιθυμίες τους, τους ανταγωνισμούς που έχουν μεταξύ τους, τις ελλείψεις και τους φόβους τους, και καταλήγουν να γίνουν «τρομεροί», στερώντας του την ελευθερία του, δηλητηριάζοντας τον έρωτα με την αρρώστια τους, τα νιάτα με τη γερασμένη τους ψυχή. Το τέλος είναι –κατά έναν τρόπο– αίσιο, αφού η αγάπη νικά και δίνει χώρο, σε όποιον αντέχει, να γιατρευτεί και να ακολουθήσει τη χαρά της ζωής.

Η Μαρία Μαυροματάκη και η Αναστασία Παπαστάθη. (Φωτογραφίες: Χάρης Γερμανίδης).

Πόσα έχουν αλλάξει από το 1938, τη χρονιά που γράφτηκε το έργο, έως σήμερα;

Οπωσδήποτε το άλμα είναι πολύ μεγάλο από την εποχή της συγγραφής του έργου μέχρι τις μέρες μας. Το αντιληφθήκαμε αυτό όταν ήρθαμε για πρώτη φορά σε επαφή με τη διασκευή της Αναστασίας Παπαστάθη, η οποία το προσάρμοσε στο σήμερα – για την ακρίβεια σε μια εποχή λίγο παλαιότερη, μερικές δεκαετίες πιο πριν. Βλέπαμε λοιπόν, καθώς διαβάζαμε το κείμενο, τις αλλαγές που χρειάζονταν να γίνουν ώστε να το «εκσυγχρονίσουμε», οι οποίες όμως περιορίζονταν κυρίως σε πρακτικά θέματα. Με έκπληξη διαπιστώσαμε ότι, παρά την τεράστια εξέλιξη που έχει επιτευχθεί από το 1938, η οικογένεια διατηρεί σχεδόν αναλλοίωτη τη βασική δομή της και οι οικογενειακές σχέσεις εξακολουθούν να διακατέχονται από παρόμοιες αγκυλώσεις, αυταπάτες, φοβίες και εμμονές. Άλλωστε, το συγκεκριμένο έργο υπερβαίνει τον ρεαλισμό και λειτουργεί σε συμβολικό επίπεδο, γεγονός που το καθιστά διαχρονικό.

Θα θέλατε να μας πείτε λίγα λόγια για το ρόλο που ερμηνεύετε;

Η Ελένη είναι μια ιδιόμορφη προσωπικότητα, μια κομβική φιγούρα για την εξέλιξη του έργου. Θα μπορούσαμε να πούμε ότι είναι ουσιαστικά ο σκηνοθέτης του δράματος που ζει η οικογένεια. Είναι εκείνη που φροντίζει το σπίτι και το συντηρεί οικονομικά, που καθοδηγεί τα μέλη του, που τα πείθει, με την καπατσοσύνη της, να δράσουν με τον ένα ή τον άλλο τρόπο, που τα προστατεύει σαν μάνα ή τα φέρνει, με την κοφτερή της γλώσσα, αντιμέτωπα με τους φόβους τους.
Μέσα στο δράμα της οικογένειας, ζει και εκείνη το δικό της δράμα. Λάβαρο και παράσημό της, η θυσία που θεωρεί πως έκανε στα νιάτα της, όταν παραχώρησε τον αρραβωνιαστικό της στην αδελφή της και έμεινε να συγκατοικεί με το ζευγάρι για όλη τη ζωή της. Ήταν τελικά, πράγματι, μια μεγαλόψυχη θυσία η πράξη της, ή μήπως την οδήγησε εκεί ένας βαθύς φόβος να πορευτεί μόνη της, η ανάγκη να κρατήσει κοντά της τους αγαπημένους της, γαντζωμένη και η ίδια πάνω τους;
Όλα αυτά μαζί είναι η Ελένη – με κυρίαρχο στοιχείο την αγάπη της, που την κάνει να εξελιχθεί μέσα στο έργο, να μιλήσει, να ξεσπάσει και να αποδεχτεί τον έρωτα που τόσο την είχε πληγώσει. Εμμονική με την τάξη, καταφέρνει στο τέλος να βάλει σε τάξη την ψυχή της, αλλά και τους ανθρώπους της. Είναι ωραίος ο ρόλος της θείας Ελένης – πολυδιάστατος, αντιφατικός, βαθύς… τραγικός και κωμικός μαζί. Με συγκινεί και με προκαλεί σε κάθε παράσταση να ανακαλύψω καινούργιες πτυχές της.

Οι ηθοποιοί Ευδοκία Ασπρομάλλη, Μαρία Μαυροματάκη, Χρήστος Ευθυμίου, Αναστασία Παπαστάθη και Αντώνης Καραθανασόπουλος στην παράσταση «Τρομεροί Γονείς». (Φωτογραφίες: Χάρης Γερμανίδης).

Πώς δουλέψατε με τη σκηνοθέτιδα Αναστασία Παπαστάθη;

Η Αναστασία Παπαστάθη είναι μια εξαιρετική σκηνοθέτις. Ηθοποιός και η ίδια, γνωρίζει πώς πάλλεται η ψυχή του ηθοποιού, τόσο κατά τη διάρκεια των προβών όσο και την ώρα της παράστασης. Από την άλλη πλευρά, στην προκειμένη περίπτωση δεν έχει κάνει μόνο τη σκηνοθεσία, αλλά και τη μετάφραση και τη διασκευή του έργου.
Ήξερε, λοιπόν, πολύ καλά τι ήθελε για τον κάθε ρόλο ξεχωριστά, και μας καθοδήγησε με σαφήνεια σε βαθιά και ουσιαστικά μονοπάτια, αφήνοντας όμως στον καθένα τον προσωπικό του χώρο και την ελευθερία να ξεδιπλώσει τις απόψεις του και τα εκφραστικά του μέσα. Αυτή η κατάθεση κάθε ηθοποιού χρησιμοποιήθηκε με μαεστρία για τον εμπλουτισμό της παράστασης, ώσπου να φτάσουμε τελικά, με τις απαραίτητες προσθαφαιρέσεις, σε ένα ομοιογενές σύνολο και ένα αρμονικό αποτέλεσμα. Προσωπικά, χάρηκα πάρα πολύ τη συνεργασία μου με την Αναστασία. Δέσαμε όμορφα μεταξύ μας και αγαπηθήκαμε.

Πώς ήταν η συνεργασία σας με τους υπόλοιπους ηθοποιούς της παράστασης;

Άριστη. Είναι υπέροχοι άνθρωποι όλοι όσοι συμμετέχουν στην παράσταση αυτή. Καλλιεργημένοι, πολυτάλαντοι, με ήθος και ευγένεια. Έχουμε έρθει κοντά και ευχαριστιόμαστε τη δουλειά μας και την παρέα μας. Ήταν πραγματική τύχη να δουλεύω με τόσο καλούς συναδέλφους, με ομαδικό πνεύμα, χωρίς ανταγωνισμούς και εντάσεις. Γίναμε τελικά «οικογένεια», όπως απαιτεί και το έργο.

Πληροφορίες της παράστασης «Τρομεροί Γονείς»

Μετάφραση – Σκηνοθεσία -Δραματουργική επεξεργασία: Αναστασία Παπαστάθη

Σκηνικά – Κοστούμια: Κυριακή Πανούτσου
Μουσική επιμέλεια: Πάνος Φορτούνας
Βοηθός σκηνοθέτη: Δημήτρης Τσολάκης
Φωτισμοί: Αναστασία Παπαστάθη

Φωτογραφίες/video: Χάρης Γερμανίδης
Επικοινωνία : Μαρίκα Αρβανιτοπούλου
Web & Digital Communication: Χρήστος Λουκόπουλος
Art work: Creatures

Ερμηνεύουν οι ηθοποιοί με σειρά εμφάνισης: Χρήστος Ευθυμίου, Μαρία Μαυροματάκη, Αναστασία Παπαστάθη, Αντώνης Καραθανασόπουλος, Ευδοκία Ασπρομάλλη

Η παράσταση «Τρομεροί Γονείς» πραγματοποιείται με την οικονομική υποστήριξη του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού.

Πού: Θέατρο Radar, Πλατεία Αγίου Ιωάννη και Πυθέου 93, Νέος Κόσμος, Αθήνα, (απέναντι από το Σταθμό Μετρό «Άγιος Ιωάννης», τηλ. 210 9769294

Πότε: από την Πέμπτη 9 Δεκεμβρίου 2021 και κάθε Πέμπτη στις 20.00, Σάββατο 21.00 και Κυριακή στις 19.00

Διάρκεια παράστασης: 90 λεπτά (χωρίς διάλειμμα)

Εισιτήρια: 15 ευρώ (γενική είσοδος), 12 ευρώ (φοιτητές / ΑμΕΑ / Άνεργοι/ Άνω των 65), 5 ευρώ (ατέλειες). Ειδικές τιμές σε ομαδικά εισιτήρια 10 ατόμων και άνω

Προπώληση viva.gr: https://www.viva.gr/tickets/theater/theater-radar/tromeroi-goneis/ και σε 51 καταστήματα Public και 12 καταστήματα Media Markt

Η παράσταση θα λειτουργήσει σύμφωνα με τις επικαιροποιημένες οδηγίες ασφαλούς διεξαγωγής ζωντανών θεαμάτων, ακροαμάτων και λοιπών παραστατικών τεχνών σε κλειστούς χώρους και με υποχρεωτική χρήση μάσκας.